lichtoverlast

Lichtoverlast is hinder die ontstaat door kunstmatige verlichting in de nacht. Het begrip verwijst naar subjectieve hinder voor mensen en naar bredere effecten zoals lichthinder voor de natuur en hindering van astronomische waarnemingen.

Oorzaken zijn onder meer straat- en gevelverlichting, reclameverlichting, sportevenementen en beveiligingsverlichting, evenals onbedoelde verspreiding van licht door ontoereikende afscherming of te felle lampen. Koel wit licht en hoog vermogen dragen vaak bij aan storingsgevoeligheid.

Gevolgen: voor mensen kunnen slaapproblemen en verstoring van het circadiaanse ritme optreden; voor dieren en planten kan licht in de nacht migratie- en voortplantingspatronen verstoren; voor de wetenschap vermindert het de kwaliteit van sterrenkunde; daarnaast ontstaat onnodig energieverbruik.

Typen: skyglow, glare en spillage. Metingen gebeuren met luxmeters en luminantie, en handelen vaak onder nationale of Europese normen.

Mitigatie: gericht ontwerpen van verlichting, afscherming en uitlijning, tijdschakelaars en dimfuncties, en kiezen voor warmer licht (lage kleurtemperatuur). Gemeenten en bedrijven stimuleren energiebesparing en donkerte door regelgeving.

Onderzoek en beleid: er is een voortdurende afweging tussen veiligheid, energiekosten en gezondheid van mens en milieu. Maatregelen verschillen per regio en afhankelijk van verlichtingsbehoefte en urbanisatiegraad.