kostenraming

Kostenraming is het proces waarbij de verwachte kosten van een project, product of activiteit worden vastgesteld. Het doel is een kwantitatieve raming te leveren die besluitvorming, planning en controle mogelijk maakt. Kostenraming vormt vaak de basis voor begroting, aanbesteding en financiële besluitvorming.

De kostenraming wordt toegepast in diverse domeinen zoals bouw, productie, IT en publieke projecten. Ze levert inzicht in benodigde middelen en dient als basis voor het bepalen van kostenbeheersing, financiering en contractafspraken. Een nauwkeurige raming houdt rekening met aannames, randvoorwaarden en mogelijke onzekerheden en maakt het mogelijk om alternatieven te vergelijken.

Processen en outputs. Belangrijke inputs zijn de scope, requirements, ontwerp- of productinformatie, planning, beschikbaarheid van resources en marktprijzen. Het proces omvat: het definiëren van Work Breakdown Structure (WBS), het identificeren van kostencomponenten, het kiezen van een schattingsmethode, het berekenen per werkpakket en het optellen tot een totaliteit. Daarnaast worden overhead, indirecte kosten, belastingen, reserves en een risicoraming toegevoegd. De belangrijkste outputs zijn de kostenraming zelf, aannames en onzekerheidsanalyse, en, vaak, een voorlopige risicoreserve.

Methoden en technieken. Veelgebruikte technieken zijn analoge (analogische) schatting op basis van historische data, parametrische schatting via kostendrivers, bottom-up schatting per werkpakket en top-down benaderingen. Driepunts schatting (optimistisch, meest waarschijnlijk, pessimistisch) en simulaties zoals Monte Carlo worden ingezet om onzekerheid te modelleren.

Nauwkeurigheid en risicobeheer. De betrouwbaarheid van een kostenraming hangt af van projectfase en beschikbare informatie. Vroege fasen kennen vaak grotere afwijkingen; gedetailleerde schattingen hebben kleinere bandbreedtes. Een risicoreserve helpt bij het omgaan met onzekerheid en draagt bij aan een realistische begroting en governance.