keratoplastiek

Keratoplastiek is een chirurgische ingreep waarbij beschadigd of ondoorzichtig hoornvlies (cornea) wordt vervangen door donorweefsel. Het doel is herstel van transparantie en visueel functioneren wanneer conservatieve behandelingen geen voldoende verbetering geven.

Er bestaan verschillende typen keratoplastiek, afhankelijk van welk deel van het hoornvlies wordt vervangen. Penetrating keratoplastiek (PKP) is een full-thickness procedure waarbij de gehele cornea wordt vervangen. Lamellair keratoplastiek omvat anterior lamellar keratoplastiek (ALK) en diep anterior lamellar keratoplastiek (DALK), waarbij vooral het voorste deel wordt vervangen. Endotheliale keratoplastiek omvat Descemet stripping endothelial keratoplastiek (DSEK/DSAEK) en Descemet membrane endothelial keratoplastiek (DMEK), waarbij het endotheel en Descemet-membraan worden vervangen.

Indicaties omvatten corneale opaciteit door littekens, keratoconus met significante troebeling, dystrofieën zoals Fuchs endotheliale dystrofie en ernstig corneaal oedeem, evenals meerdere mislukte grafts.

Tijdens de ingreep neemt de chirurg donorhoornvliesweefsel uit een oogdonor; het weefsel wordt ter plaatse op maat gemaakt. Bij PKP wordt de gehele cornea verwijderd en vervangen; bij DALK of DSEK/DSAEK of DMEK wordt alleen het benodigde deel vervangen. De transplantatie wordt met fijne hechtingen bevestigd. Donorweefsel wordt bewaard in gekoelde opslag.

Na de operatie volgt een intensief postoperative regime met oogdruppels, soms immunosuppressieve medicatie, en regelmatige controles om afstoting en complicaties te voorkomen. Uitkomsten variëren per type, maar keratoplastiek kan leiden tot aanzienlijke verbetering van zicht; er bestaan risico’s op afstoting en andere complicaties, en herstel kan weken tot maanden duren.