jednorazówka

Jednorazówka to potoczne określenie artykułu przeznaczonego do jednorazowego użycia i natychmiastowego wyrzucenia po zastosowaniu. Pojęcie obejmuje różnorodne przedmioty wykonane z tworzyw sztucznych, papieru lub innych materiałów, które po użyciu trafiają do kosza. W potocznym języku termin ten odnosi się najczęściej do torebek foliowych i opakowań, ale także do naczyń jednorazowych, sztućców, kubków, chusteczek higienicznych oraz innych produktów używanych raz i wyrzucanych.

Z punktu widzenia gospodarowania odpadami, jednorazówki generują znaczną część odpadów komunalnych. Rozkład niektórych plastikowych jednorazówek trwa dziesiątki, a nawet setki lat. Recykling bywa ograniczony przez zanieczyszczenia i mieszane materiały, a niektóre przedmioty na etapie wytwarzania i użytkowania nie są łatwo odzyskiwane. W praktyce uruchamianie programów wielorazowych (torby materiałowe, bidony, naczynia wielorazowego użytku) ma na celu ograniczenie generowania odpadów i emisji.

W Unii Europejskiej oraz w Polsce prowadzone są działania ograniczające użycie plastiku jednorazowego. Dyrektywa UE dotycząca plastiku jednorazowego (2019/904) ustanowiła zakazy lub ograniczenia w sprzedaży niektórych produktów oraz zachęty do stosowania opakowań wielokrotnego użytku. W praktyce realizacja przepisów różni się w zależności od kraju, regionu i branży. Alternatywami są wielorazowe torby i opakowania, naczynia, sztućce oraz kubki, a także systemy recyklingu i zwrotu.