heksadecimale

De heksadecimale notatie, vaak afgekort tot hexadecimaal, is een base-16 getalsysteem. Het gebruikt zestien symbolen: de cijfers 0 tot en met 9 en de letters A tot en met F (hoofd- of kleinletters maken geen verschil). Elke positie vertegenwoordigt een macht van 16; de meest rechtse positie is 16^0, de volgende 16^1, enzovoort. De waarde van elk teken loopt van 0 tot 15, waarbij A=10, B=11, C=12, D=13, E=14 en F=15.

Doordat één hex-teken vier binaire bits vertegenwoordigt, sluit hex nauw aan bij de binaire representatie van data. Vier bits vormen een nibble; twee hex-cijfers vormen een byte. Een veelgebruikt voorbeeld is hex 2A3F, wat binair 0010 1010 0011 1111 is.

In de informatica wordt hex vaak gebruikt om binaire data compact weer te geven, zoals geheugenadressen, machinecode en foutdetectiecodes. In webontwikkeling worden kleuren vaak uitgedrukt als hex-waarden in de vorm #RRGGBB, bijvoorbeeld #FF00AA.

Wat notatie betreft, worden hex-getallen in veel moderne programmeertalen geschreven met een 0x-voorvoegsel, zoals 0x2A3F. Sommige oudere of specifieke omgevingen gebruiken een achtervoegsel zoals 'h' (bijv. 2A3Fh).

Samengevat is heksadecimaal een praktische en veelgebruikte manier om binaire data leesbaar te maken in computationele contexten.