grootboek

Het grootboek is het centrale boekhoudkundig register waarin alle financiële mutaties per rekening worden vastgelegd. Het vormt de bron van waarheid voor de financiële positie en resultaten van een organisatie. In een dubbel boekhoudsysteem worden alle transacties tweezijdig geboekt: elke journaalpost heeft een debet- en een creditzijde die naar de relevante grootboekrekeningen worden gepost.

Een grootboek bestaat uit een reeks rekeningen, doorgaans ingedeeld volgens het rekeningstelsel. Per rekening worden beginbalans, mutaties en eindsaldo bijgehouden. Mutaties ontstaan uit journaalposten die worden gepost naar de juiste rekening. Bijvoorbeeld bij verkoop op rekening wordt debiteuren gedebiteerd en omzet gecrediteerd; bij betaling wordt kas of bank gedebiteerd en debiteuren gecrediteerd. Het totaal van debet- en creditmutaties per rekening levert het saldo op.

Het grootboek levert de proefbalans op, die als basis dient voor de jaarrekening, waaronder de balans en de winst- en verliesrekening. Het biedt ook basis voor interne controle, audits en consolidatie. In grotere organisaties bestaan subgrootboeken of subrekeningen voor bijvoorbeeld debiteuren, crediteuren en voorraad, die de details bevatten die in het grootboek samenkomen. Door deze structuur kan men tijdig inzicht krijgen in financiële mutaties en de naleving van regelgeving controleren.