groepenvaliditeit

Groepenvaliditeit is de mate waarin een meetinstrument hetzelfde construct meet in verschillende groepen, bijvoorbeeld bij verschillen in geslacht, etniciteit, leeftijd of culturele achtergrond. Het doel is om ervoor te zorgen dat vergelijkingen van scores tussen groepen interpreteerbaar en eerlijk zijn. Zonder voldoende groepenvaliditeit kunnen tussen-groepsverschillen worden vertekend door biased meetitems of verschillende interpretaties van items.

Een centrale benadering is meeting invariance (meetvoorwaarden over groepen), vaak onderzocht via multi-group confirmatory factor analysis (MGCFA) en gerelateerde methoden. De belangrijkste niveaus van invariantie zijn configurational invariance (dezelfde factorstructuur over groepen), metric invariance (gelijke factorladingen, waardoor correlaties en regressies tussen factoren kunnen worden vergeleken), en scalar invariance (gelijke intercepts, waardoor groepgemiddelden kunnen worden vergeleken). Soms wordt ook strikte invariantie (gelijke residuen) besproken, maar dit is minder strikt vereist voor praktische vergelijkingen.

Naast factoranalyse worden ook itemresponse theory (IRT) en differential item functioning (DIF) gebruikt om aanwijzingen van biased items te identificeren. DIF onderzoekt of items voor verschillende groepen verschillend reageren na controle voor het achterliggende construct.

Toepassingen van groepenvaliditeit zijn onder meer scholingstests, psychologische vragenlijsten en wervingsselecties. Een gebrek aan invariantie kan leiden tot ongeldige conclusies bij het vergelijken van groepen en kan ongerechtvaardigde bevoordeling of schade opleveren.

Uitdagingen omvatten vertaling en cultuurgebonden interpretaties, beperkte steekproefgroottes, en complexe aannames bij meerdere of overlappende groepen. Het zorgvuldig vaststellen van invariantie is cruciaal voor betrouwbare en eerlijke groepsvergelijkingen.