groeivoeten

Groeivoeten verwijzen naar de snelheid waarmee een hoeveelheid toeneemt (of afneemt) over een bepaalde tijdsperiode. In het Nederlands kan het verwijzen naar groeivoeten op macroniveau (zoals economische groei), demografie, biologie of financiën. Meestal wordt de groeivoet uitgedrukt als een percentage per tijdseenheid, bijvoorbeeld per jaar of per kwartaal.

Er zijn verschillende manieren om groeivoeten te definiëren. De eenvoudige, gemiddelde groeivoet over een periode t wordt berekend als (V_t - V_0) / V_0, vermenigvuldigd met 100 procent. Als de waarde continu verandert, kan men de continue groeivoet r gebruiken, waarbij V_t = V_0 e^{rt} en r = d(ln V)/dt. Voor langere periodes wordt soms de samengestelde jaarlijkse groeivoet (CAGR) gebruikt: CAGR = (V_t / V_0)^{1/t} - 1.

Groeivoeten worden toegepast in diverse vakgebieden. In de economie geeft de groeivoet bijvoorbeeld aan hoe snel het bruto binnenlands product (BBP) of de werkgelegenheid groeit. In de demografie beschrijft men de bevolkingsgroei. In de biologie en plantkunde verwijst het naar de groei van organismen of populaties. In financiën geeft men de groeivoet van een investering aan, vaak uitgedrukt als rendement.

Interpretatie en beperkingen: groeivoeten kunnen variëren door seizoensgebonden schommelingen, inflatie, prijsontwikkelingen en andere factoren. Ze leiden tot verschillende conclusies afhankelijk van de gekozen tijdsmaat en het model (lineair vs. exponentieel). Bij lange termijn analyses is het nuttig een model te kiezen dat rekening houdt met verzadiging en draagkracht, zoals logistieke groei.