glukosekoncentration

Glukosekoncentration verwijst naar de hoeveelheid glucose per volume of per massa in een oplossing. In de klinische en biochemische praktijk gaat het vaak om de glucoseconcentratie in bloedplasma of serum, uitgedrukt in mg/dL of mmol/L. In andere contexten kan het gaan om glucoseconcentraties in voedsel, dranken en andere oplosmiddelen.

Meetmethoden en eenheden: Klinische laboratoria gebruiken meestal enzymatische assays. De hexokinase-methode is zeer specifiek; de glucose-oxidase-methode is robuust en veel gebruikt. Resultaten worden vaak uitgedrukt in mg/dL (zoals in de VS) of mmol/L (internationaal). Omrekenen: 1 mg/dL glucose komt overeen met ongeveer 0,0555 mmol/L.

Fysiologie en diagnostiek: bij mensen in rust ligt de nuchtere bloedglucose doorgaans tussen ongeveer 70 en 99 mg/dL (3,9–5,5 mmol/L). Na een maaltijd stijgt de waarde meestal tot minder dan 140 mg/dL (7,8 mmol/L) binnen twee uur. Persistente verhoogde waarden kunnen wijzen op diabetes; daarvoor worden aanvullende tests gebruikt, zoals de orale glucosetolerantietest of HbA1c.

Preanalytische en interpretatieve factoren: glycolyse in erytrocyten kan leiden tot daling van de glucose als monsters niet snel worden verwerkt. Daarom worden bloedmonsters vaak gekoeld bewaard of behandeld met glycolyse-remmers (bijvoorbeeld fluoride) om verandering te voorkomen. Andere factoren zoals het type monstervoorbeeld (plasma, serum), hematocriet en temperatuur kunnen de meetwaarden beïnvloeden.

Praktische toepassingen: glukoseconcentratie is cruciaal voor energiestofwisseling en homeostase, regulatie door insuline en glucagon, en diagnose en monitoring van diabetes. Daarnaast speelt het een rol in wetenschappelijk onderzoek en in de voedingsindustrie bij kwaliteitscontrole en sharacterisering van producten.