geïoniseerd

Geïoniseerd verwijst naar een toestand waarin een atoom, molecuul of ander deeltje een netto elektrische lading heeft door het verlies of de aanname van elektronen. Een kation is positief geladen en een anion negatief. Geïoniseerd gas komt bijvoorbeeld voor in een plasma, een toestand met vrije elektronen en ionen.

Ionisatie vereist energie. De minimale hoeveelheid energie die nodig is om een elektron uit een atoom te verwijderen noemt men de ionisatie-energie. Ionisatie kan op verschillende manieren plaatsvinden: thermische ionisatie bij hoge temperatuur, fotoionisatie door elektromagnetische straling, elektron-impact ionisatie bij botsingen met elektronen, chemische ionisatie in reagentia en veld-ionisatie onder sterke elektrische velden.

Geïoniseerd materiaal wordt veel gebruikt in wetenschap en technologie. In massaanalyse (massaspectrometrie) worden moleculen geioniseerd zodat ionen kunnen worden gescheiden op basis van massa en lading. In astro- en plasmafysica bepaalt de ionisatiegraad de emissie en absorptie van gas. Geïoniseerde bronnen en plasmasystemen komen voor in fluorescentielampen, halfgeleiderfabricage en andere technologische toepassingen.