faalredenen

Faalredenen zijn de oorzaken waarom een systeem, proces of product niet voldoet aan de vereisten of niet werkt zoals bedoeld. Het begrip wordt veel gebruikt in reliability engineering, kwaliteitsbeheer en veiligheid, waar faalredenen worden onderzocht om herhaling te voorkomen. Doorgaans onderscheidt men faalredenen van bredere oorzaken door te focussen op concrete redenen die tot een falen hebben geleid.

Faalredenen kunnen worden ingedeeld in verschillende categorieën: technische oorzaken (ontwerp, componenten slijtage), menselijke oorzaken (fouten in handelingen, onvoldoende training), organisatorische oorzaken (onderbemanning, ontoereikende procedures) en omgevings- of procesfactoren (temperatuur, trillingen, storingen in de toeleveringsketen). Deze indeling helpt bij het identificeren van waar en waarom het falen plaatsvindt, zodat gerichte maatregelen kunnen worden genomen.

Analytische methoden om faalredenen te achterhalen omvatten onder andere root-cause analysis, zoals de vijf waarom’s (5-waarom), het Ishikawa-diagram (visgraat diagram), fault tree analysis (FTA) en Failure Modes and Effects Analysis (FMEA). Deze technieken helpen om de onderliggende oorzaken bloot te leggen en om corrigerende maatregelen en preventieve acties te plannen. Het doel is niet alleen het incident verklaren, maar ook herhaling voorkomen en de betrouwbaarheid verbeteren.

Toepassingsvelden en belang: in productie, softwareontwikkeling, transport en gezondheidszorg dragen faalredenen bij aan betere betrouwbaarheid, veiligheid en kostenbeheersing. Door systematisch faalredenen te identificeren kan men onderhoudsprogramma’s optimaliseren, kwaliteitsregels aanscherpen en risico’s beheersen. Voorbeeld: een machine die stilvalt kan faalredenen hebben zoals een versleten lager (technische oorzaak), onvoldoende onderhoudsinterval (organisatorische oorzaak) of temperatuurschommelingen (omgevingsfactor).