deklaratywne

Deklaratywne to przymiotnik odnoszący się do sposobu opisywania, określania lub projektowania systemów, procesów i treści jako zestawu oczekiwanych rezultatów lub relacji, a nie kroków operacyjnych prowadzących do tych rezultatów. Termin wywodzi się od łacizyzny declarare „oświadczyć, wyznać” i występuje w różnych dziedzinach nauki i praktyki technicznej.

W językoznawstwie i gramatyce używa się go do opisania zdania deklaratywnego (zdania twierdzącego), które wyraża tezę lub informację. Zdanie deklaratywne ma zwykle strukturę stwierdzającą i kończy się kropką, służy do przekazywania faktów lub opinii. W przeciwieństwie do zdań pytających (pytań) czy rozkazujących (imperatywnych).

W informatyce i informatyce praktycznej deklaratywne podejście opisuje sposób tworzenia oprogramowania lub konfiguracji poprzez określenie oczekiwanych rezultatów, a nie kolejności kroków. Przykłady obejmują języki deklaratywne, takie jak SQL i Prolog, które skupiają się na tym, co ma być osiągnięte, a nie jak to zostanie wykonane krok po kroku. Zastosowania obejmują również konfigurację i infrastrukturę jako kod (np. podejścia deklaratywne w narzędziach do automatyzacji), gdzie użytkownik opisuje pożądany stan systemu, a narzędzia zajmują się jego osiągnięciem.

Deklaratywne często zestawia się z imperatywnym, które koncentruje się na precyzyjnym opisaniu sekwencji operacji i zmiennych stanu. W praktyce terminy te znajdują zastosowanie w projektowaniu języków programowania, metod analizy danych i koncepcji projektowych.