calibratieeffecten

Calibratieeffecten zijn systematische afwijkingen in meetresultaten die voortkomen uit het calibratieproces zelf of uit de toepassing van calibratiestandaarden. Zij kunnen de betrouwbaarheid en vergelijking van meetdata beïnvloeden en besluitvorming bemoeilijken.

Oorzaken van calibratieeffecten zijn onder meer drifts in referentiewaarden, veranderingen in omgevingsomstandigheden zoals temperatuur en vocht, veroudering van sensoren en instrumenten, en het overzetten van calibratie van een apparaat op een andere. Daarnaast kunnen niet-lineaire respons, hysterese, beperkte resolutie en ruis leiden tot consistente fouten na calibratie.

De effecten manifesteren zich vaak als offset, gainfout, niet-lineariteit of tijdsafhankelijke bias. In de praktijk kunnen calibratieeffecten leiden tot ongelijkheid tussen apparaten, complexiteit in onzekerheidsbudgetten en vertekeningen van trends in meetreeksen. Ze spelen een rol in metrologie, fotografische kleurkalibratie, spectrometrie, sensormetingen en medische diagnostische systemen.

Mitigatie van calibratieeffecten omvat regelmatige recalibratie of kalibratie, het gebruik van traceerbare referenties en het opstellen van calibratieprocedures met bijbehorende onzekerheidsbudgetten. Technieken omvatten temperatuurcompensatie, calibratietransfer tussen instrumenten en het gebruik van kalibratiecurves of polynomiale correcties. Het is belangrijk om calibratiecondities en certificaten vast te leggen, kalibraties uit te voeren onder omstandigheden die representatief zijn voor het gebruik, en na calibratie onafhankelijke verificatie uit te voeren.