basismaat

Basismaat is een begrip uit geometrische dimensering en tolere­ring (GD&T). Het verwijst naar een nominale, exacte waarde die wordt gebruikt om de geometrie van een onderdeel te definiëren. Een basismaat geeft aan waar een feature zich precies bevindt of wat de exacte maat is waarop andere kenmerken worden gebaseerd. In tekeningen wordt een basismaat vaak aangegeven zonder directe tolerantie; de variatie wordt namelijk geregeld door geometrische toleranties en datumreferenties.

Belangrijkste kenmerken

- Nominale waarde zonder eigen tolerantie: basismaat is theoretisch exact en dient als referentiepunt voor andere controles.

- Gebonden aan datumreferenties: de positionering en vorm worden bepaald via een datumvolgorde (datums) en via geometrische tol-afwijkingen.

- Gebruik in GD&T: basismaten worden gebruikt om locatie, richting en andere eigenschappen te definiëren die vervolgens door functie-controleramen (feature control frames) worden bewaakt.

Toepassing en doel

Basisdimensies laten zien waar onderdelen precies moeten passen of hoe ze ten opzichte van elkaar gepositioneerd zijn. Ze vormen de referentie voor controles zoals true position, runout, vorm- en oriëntatietoleranties. Door het gebruik van datums en geometrische tolerances kunnen onderdelen interchangeably worden geproduceerd ondanks productievariaties.

Verschil met overige maten

In tegenstelling tot maten met toleranties, dragen basisdimensies zelf geen foutmarges. Niet alle dimensies in een tekening zijn basisdimensies; alleen die welke als referentie dienen voor de overige tolerantiecontroles.

Zie ook

Geometrische tolerantie, datumreferenties, ISO GD&T.