accijnsen

Accijnzen zijn indirecte belastingen die geheven worden op specifieke goederen, vaak bij productie, invoer of distributie. De bekendste accijnscategorieën zijn tabak, alcohol en sommige energiedragers zoals brandstoffen. Daarnaast kunnen ook andere goederen onder een accijnsregime vallen, afhankelijk van het land en de regelgeving. Het doel is tweeledig: inkomsten genereren voor de overheid en het verbruik van bepaalde goederen beïnvloeden, bijvoorbeeld om gezondheid of milieu te beschermen en economische concurrentie te regelen.

Het tarief van accijnzen kan verschillend worden ingesteld: het kan een vast bedrag per eenheid of per hoeveelheid zijn (specifiek tarief) of een percentage van de verkoopprijs (ad valorem). In de praktijk wordt de accijns meestal bij de invoer, productie of distributie afgedragen aan de belastingdienst en daardoor vaak door de fabrikant of handelaar doorberekend aan de eindconsument. In veel landen wordt accijnsregelgeving geharmoniseerd of afgestemd binnen een groter rechtsgebied, zoals de Europese Unie, waar categorieën als alcoholische dranken, tabak en energiedragers onder een gemeenschappelijk kader vallen, met minimumnormen en uniforme administratieve bepalingen.

Administratieve werking en doelstellingen hangen samen met btw-heffing en andere belastingen. De inning gebeurt doorgaans via fiscale autoriteiten, met aangiften en periodieke afrekeningen. Accijnzen kunnen ook invloed hebben op prijsverschillen en winkel- of grensoverschrijdende handel, en spelen een rol in beleid dat gezondheid, milieu of energiekosten probeert te sturen.

Etymologisch komt het woord accijns waarschijnlijk uit het Franse accise, via het Nederlandse accijns, en verwijst het naar belastingen op specifieke verbruikte goederen.