aanricht

Aanrichten is een Nederlands werkwoord dat means: veroorzaken, teweegbrengen; vooral in de betekenis van schade, onheil of overlast veroorzaken. Het woord is samengesteld uit aan- (een prefix met de betekenis ‘op iets toebrengen’) en richten. In spraak en schrijfwijze is het vaak separabel: men zegt bijvoorbeeld Hij richt schade aan.

Gebruik en betekenis

Aanrichten verwijst naar het opzettelijk of onopzettelijk veroorzaken van consequenties. Veelvoorkomende collocaties zijn schade aanrichten, onheil aanrichten en chaos aanrichten. Het werkwoord kan zowel formeel als informeel voorkomen, afhankelijk van de context. In juridische en formele teksten komt vaak de combinatie “het aanrichten van [iets]” voor, bijvoorbeeld “het aanrichten van schade”.

Vervoeging en voorbeeld

Infinitief: aanrichten. Tegenwoordige tijd (voorbeeld): Hij richt schade aan. Verleden tijd (voorbeeld): Hij richtte schade aan. Voltooid deelwoord: aangericht. Voorbeeldzinnen: De brand heeft aanzienlijke schade aangericht. De ruzie heeft veel overlast aangericht.

Afhankelijk gebruik

Eenzelfde idee kan ook met andere werkwoorden worden uitgedrukt, zoals veroorzaken of teweegbrengen, maar aanrichten benadrukt meestal een directe of duidelijke schade aan een situatie of object. In vaste uitdrukkingen kan men spreken van “het aanrichten van schade” of “het aanrichten van onheil.”

Zie ook

Aangericht, schade, veroorzaken, teweegbrengen.