Wereldhandelorganisatie

De Wereldhandelorganisatie (WTO) is een internationale organisatie die tot doel heeft de handel tussen landen te reguleren en vrijer te maken onder vastgestelde regels. Ze werd opgericht in 1995 in Marrakesh als opvolger van het General Agreement on Tariffs and Trade (GATT) en beheert multilateral afspraken over handel in goederen, diensten en intellectueel eigendom. De WTO streeft naar transparantie, voorspelbaarheid en non-discriminatie in handelsrelaties en biedt een forum voor onderhandelingen, besluitvorming en geschillenbeslechting.

De kerntaken van de WTO zijn onder meer het opstellen en handhaven van handelsafspraken, het vergemakkelijken van onderhandelingen, het monitoren van nationaal handelsbeleid en het bieden van technische bijstand aan ontwikkelingslanden. Een belangrijk instrument is het systeem voor geschillenbeslechting, waarin neutrale panels en een Appellate Body uitspraken kunnen doen die juridisch bindend zijn voor leden. Sinds 2019 functioneert het Appellate Body, door gebrekkige benoemingen van lidstaten, praktisch niet; dit beïnvloedt de effectiviteit van het systeem, hoewel panelrapporten nog wel worden gepubliceerd.

Belangrijke verdragen die onder de WTO vallen zijn onder meer het GATT 1994 (handel in goederen), het GATS (handel in diensten) en het TRIPS-verdrag (intellectueel eigendom). Daarnaast dragen onderhandelingen, zoals die uit de Dohoorom, bij aan het vormgeven van nieuwe regels; deze onderhandelingen verlopen echter traag en leiden regelmatig tot kritiek over ontwikkelingslanden, flexibiliteit en schulden.

Leden en structuur: de WTO telt ongeveer 164 leden en een schriftelijke werking vanuit Genève. De organisatie kent een Ministeriële Conferentie als hoogste besluitvormende organen, een Algemene Raad en drie beleidsraadgevingen voor goederen, diensten en TRIPS, ondersteund door een internationaal secretariaat.