Waterdamptransport

Waterdamptransport is het verplaatsen van waterdamp in de atmosfeer door luchtbewegingen en convectie. Het is een cruciaal onderdeel van de hydrologische kringloop en bepaalt waar neerslag valt. In de meteorologie wordt vaak gesproken over vochtflux, uitgedrukt in kilogram waterdamp per vierkante meter per seconde (kg m^-2 s^-1), en opgesplitst naar horizontale en verticale componenten. Een veelgebruikte voorstelling voor horizontale advektie is F ≈ q v, waarbij q de specifieke vochtinhoud is en v de windvector.

De belangrijkste mechanismen zijn horizontale advektie van vocht en verticale transport door convectie. Het vochttransport werkt samen met verdamping en condensatie en beïnvloedt zo patronen van neerslag en droogte. Op mondiale en regionale schaal zijn patronen zoals de tropische vochtverplaatsing naar de subtropen en het transport van vocht langs stormtracks en atmosferische rivieren bepalend voor neerslagregimes. Atmosferische rivieren kunnen enorme hoeveelheden vocht over lange afstanden verplaatsen en leiden vaak tot intensieve neerslag bij aankomst.

Onderzoek naar waterdamptransport maakt gebruik van waarnemingen en modellen. Observaties komen van radiosondes, satellieten en grond- en vliegtuigmetingen; reanalyseproducten en klimaatmodellen leveren diagnostische inzichten in de verdeling en transportpatronen. Vochttransport is nauw verbonden met latent heat release en speelt een sleutelrol in klimaatsystemen en weersverwachtingen.