Uitspel

Uitspel is een term uit de Nederlandse sport en spellen die verwijst naar het moment of de handeling waarbij iemand de tegenstander effectief uitspeelt door beter spel te vertonen. Het kan zowel verwijzen naar een specifieke fase in een spel (het uitspelen van de resterende zetten) als naar het resultaat daarvan: een overwinning die voortkomt uit superioriteit in strategie, timing en uitvoering.

Etymologie en gebruik: Uitspel is samengesteld uit uit- (naar buiten of compleet) en spel. De term wordt breed gebruikt in competities, bord- en kaartspellen en sportcommentaar. In analoge zin kan uitspel ook verwijzen naar het vermogen van een speler om een voordeel in het eindspel te verzilveren.

Toepassingen:

- Bord- en kaartspellen: het uitspelen van de resterende zetten of kaarten om een contract te bereiken, de tegenstander te overtreffen of de score veilig te stellen. Voorbeelden zijn eindspellen in bridge, skat en belote.

- Sport en e-sport: het uitspelen van een voorsprong in het laatste stadium van een wedstrijd, door slimme positionering, tempo of tactische beslissingen.

- Algemeen gebruik: het vermogen om een situatie uit te spelen door doelgerichte, consistente acties, zodat de initiatiefnemer een duidelijk voordeel behoudt.

Zie ook: eindspel, outplay (Engels), uitspeelstrategie, uitslag.