Nietgeleidend

Nietgeleidend is een term uit de natuurkunde en elektrotechniek die verwijst naar stoffen of toestanden waarin elektrische stroom onder normale omstandigheden nauwelijks of niet kan worden geleid. Het tegenovergestelde is geleidend. Nietgeleiders worden ook wel isolatoren genoemd en spelen een belangrijke rol bij het beveiligen en isoleren van elektrische systemen.

De mogelijkheid om elektriciteit te geleiden ontstaat door vrije dragers zoals elektronen of ionen. Bij nietgeleiders zijn deze dragers schaars of geheel afwezig, en ligt er een grote spanningsenergiebarrière tussen de valentieband en de geleidingsband. Daardoor bewegen vrijwel geen ladingen vrij bij omgevingstemperatuur. De geleiding kan wel toenemen met temperatuur, vocht of onzuiverheden, maar blijft over het algemeen zeer beperkt.

Veelvoorkomende nietgeleiders zijn glas, keramiek, kunststof, rubber en droge lucht. In elektrische installaties worden deze materialen toegepast als isolatie rondom draden, connectors en apparatuur om ongewenste stroom- of kortsluitingen te voorkomen. Dielektrische sterkte is een belangrijke eigenschap: het maximale spanningsniveau waarbij het materiaal nog niet geleidt of aan een isolatielaag breekt.

Een praktische eigenschap is de weerstand of resistiviteit; nietgeleiders hebben hoge weerstand en dus lage geleidbaarheid. Omgevingsomstandigheden zoals vocht, vuil en temperatuur kunnen de isolerende eigenschappen aanzienlijk beïnvloeden, vaak leidend tot vermindering van de isolatieprestatie als de stof verslechtert.