Modellaag

Modellaag is een term uit software-architectuur die verwijst naar de laag waarin de domeinmodellen worden vastgelegd, met name entiteiten, value objects, aggregates en domeindiensten. Deze laag vangt de kernconcepten en bedrijfsregels van het toepassingsgebied en staat los van presentatie en persistence. Het doel is om een duidelijke scheiding van verantwoordelijkheden te realiseren: de modellaag beheert wat het domein betekent en hoe het zich gedraagt, zonder afhankelijk te zijn van hoe gegevens worden getoond of opgeslagen.

Belangrijke componenten zijn onder andere entiteiten (met een unieke identiteit en levensduur), value objects (onveranderlijk en gebaseerd op waarden), aggregates (groeperingen die samen een consistente éénheid vormen), domeindiensten (operaties die niet aan een enkel object toebehoren) en repositories (abstracte toegang tot opslag). Samen leveren deze elementen een model van de bedrijfslogica en de regels waaraan data moet voldoen.

Relaties met andere lagen verlopen via duidelijke interfaces: de modellaag levert domeinobjecten aan de toepassingslaag via use cases of application services; de presentatie laag toont data via DTO’s; persistente opslag wordt via repositories ingekapseld, vaak gekoppeld aan mapping- of ORM-technieken. In Domain-Driven Design vormt de modellaag samen met de domeindomeinen en -services de kern van het business-logicgebied.

Ontwerp- en implementatieoverwegingen omvatten het bewaken van invariants, het definiëren van heldere grensgebieden zoals aggregates, en het overwegen van aspecten als eventual consistency, testbaarheid en migratie van data. Verschillende ontwerpbenaderingen geven de modellaag een andere positie in de totale systeemarchitectuur, variërend van traditionele lagen tot clean architecture en microservices.