Leveringsvariatie

Leveringsvariatie is de mate waarin feitelijke leveringen afwijken van geplande parameters, zoals levertijden, hoeveelheid en kwaliteit, in logistieke en supply chain-context. Het begrip wordt gebruikt om de betrouwbaarheid van levering te beschrijven en de voorspelbaarheid van leveringen voor klanten en interne processen te beoordelen.

In de praktijk omvat leveringsvariatie verschillende aspecten: variatie in levertijd (lead time variability), variatie in levertingsvolledigheid en tijdigheid (on-time delivery, fill rate) en variatie in geleverd volume of kwaliteit. Hoge leveringsvariatie bemoeilijkt nauwkeurige productieplanning, verhoogt de behoefte aan veiligheidsvoorraad en kan de klanttevredenheid negatief beïnvloeden.

Oorzaken zijn onder meer inconsistentie bij leveranciers, capaciteitstekorten, transportvertragingen, weersomstandigheden, vraagfluctuaties, orderverwerking en interne planningsfouten. De mate van variatie wordt beïnvloed door factoren zoals geografische spreiding van leveranciers, contractuele afspraken en gebruikte logistieke modi.

Effecten van een hoge leveringsvariatie zijn onder meer hogere voorraad- en transportkosten, langere doorlooptijden, lagere servicegraad en mogelijk reputatieschade. Belangrijke meetindicatoren zijn onder meer de on-time delivery-rate, de gemiddelde levertijd en zijn standaarddeviatie, de fill rate en het aantal backorders.

Beheer van leveringsvariatie omvat strategieën zoals leveranciersdiversificatie, verbeterde vraagplanning en forecasting, vendor-managed inventory, buffer- en veiligheidsvoorraden, lean- en Six Sigma-praktijken, duidelijke contractafspraken en real-time zicht op leveringen. Door variatie te monitoren en proactief te verlagen, kunnen bedrijfsprocessen betrouwbaarder en kostenefficiënter opereren.