Houtsnede

Een houtsnede is een traditionele reliefdruktechniek uit de grafische kunst waarbij een afbeelding in een houten blok wordt uitgesneden. De niet- uitgesneden delen vormen het reliëf dat inkten opgenomen wordt en op papier afdrukt; de uitgesneden delen blijven wit. Doordat het beeld op het blok in spiegelbeeld wordt weergegeven, verschijnt de afdruk op papier in de juiste richting.

Proces en materialen: een ontwerp wordt op het blok gespiegeld overgenomen, vaak met potlood of carbon. met scherpe snijgereedschappen (gutsen) wordt de afbeelding uit het blok verwijderd; de overgebleven verhogingen nemen inkt op. houten blokken voor houtsnede variëren in houtsoort, zoals lindehout of zachter hardhout; de keuze beïnvloedt de lijnkwaliteit en het karakter van de afdruk. Inkt wordt met een inktroller gelijkmatig op het blok aangebracht en vervolgens afgedrukt op papier met een pers of door handdruk met een baren of stamper.

Kleur en variatie: voor kleurendrukken worden vaak meerdere blokken gebruikt, één blok per kleur, die nauwkeurig op elkaar moeten worden geregistreerd om het gewenste beeld te vormen. Daarnaast bestaan er verschillende schilderachtige technieken binnen de houtsnede, zoals arcering met lijnen en vlakke zwarte vlakken.

Geschiedenis en betekenis: de houtsnede heeft origin in Oost-Azië en werd eeuwenlang gebruikt voor boekillustraties en kunstdrukken. in Europa werd ze tijdens de late middeleeuwen en renaissance belangrijk en bereikte zij in de 19e en 20e eeuw een hernieuwde artistieke waardering, onder invloed van bewegingen als ekspressionisme; beroemde voorbeelden komen van kunstenaars als Dürer, Kollwitz en Kirchner.