Fibrineogeen

Fibrineogeen is een oplosbaar glycoproteïne dat in de lever wordt geproduceerd en in de bloedplasma circuleert. Het vormt een cruciale component van de stolling en is nodig voor de vorming van een stabiel bloedstolsel na vaatbeschadiging.

Structuur en genen: fibrineogeen heeft een molecuulgewicht van ongeveer 340 kDa en bestaat uit twee identieke sets van drie polypeptideketens: Aα, Bβ en γ. Deze ketens worden gecodeerd door de genen FGA, FGB en FGG op chromosome 4 en samen vormen ze een molecuul met een centraal E-domein en twee buitenste D-domeinen, verbonden door coiled-coil-stammen.

Activatie en rol in de coagulatieroute: bij letsel wordt fibrineogeen door trombine geknipt tot fibrine-monomeren, die vervolgens polymeriseren tot een fibrinestolsel. Dit netwerk wordt gestabiliseerd door factor XIIIa, waardoor het stolsel harder en duurzamer wordt. Fibrineogeen fungeert ook als ligand voor plaatjes en beïnvloedt de interacties in het hemostase-systeem, waardoor de hemostase kan worden gecontroleerd.

Fysiologische niveaus en klinische relevantie: een normaal plasma-niveau fibrineogeen ligt meestal tussen circa 2 en 4 g/L. het is ook een acute-fase-eiwit en stijgt bij ontsteking, infectie, weefselschade en zwangerschap. Aangeboren deficiënties omvatten afibrinogenemie en hypofibrinogenemie (laag niveau) met een verhoogde bloedingsneiging, en dysfibrinogenemie (kwalitatieve defecten met/of zonder normaal niveau). Diagnose gebeurt met functionele fibrineogeenassays (zoals de Clauss-methode) en antigen-tests; behandeling bij bloedingen of chirurgische procedures kan bestaan uit fibrinogeenconcentraat, cryoprecipitaat of, afhankelijk van de situatie, andere stollingsproducten. Bij leverziekten of DIC kunnen fibrineogeen-niveaus dalen.