vergunningplicht

Vergunningplicht is een juridisch begrip waarmee wordt bedoeld dat bepaalde handelingen of activiteiten uitsluitend mogen plaatsvinden met toestemming van een bevoegde overheidsinstantie. De vergunning dient publieke belangen zoals veiligheid, gezondheid, milieu en ruimtelijke ordening te beschermen. Zonder vergunning is de uitvoering vaak illegaal en kan handhaving volgen.

Of een activiteit vergunningplichtig is, is vastgelegd in wetten en regels. De wet bepaalt wie de vergunning verleent, welke documenten moeten worden ingediend, welke voorwaarden gelden en hoe lang de vergunning geldig is. In veel gevallen kan een vergunning samengaan met een melding of met toezicht; soms volstaat een eenvoudige melding. De procedure omvat meestal een aanvraag, een beoordeling door de bevoegde instantie, en de mogelijkheid tot bezwaar of beroep.

Vergunningen komen voor in vele domeinen. Voor bouwen en ruimtelijke ordening is vaak de omgevingsvergunning in beeld, die aspecten van bouwen, milieu en ruimtelijke ontwikkeling regelt. Milieu- en exploitatievergunningen kunnen gelden voor activiteiten met milieubelasting of ruimtelijke impact. Daarnaast kunnen horecavergunningen, drank- en handelsvergunningen of vervoer- en arbeidsvergunningen vereist zijn. De exacte regels verschillen per regio en per gemeente.

Sommige activiteiten zijn vrijgesteld of vallen onder meldingsplicht in plaats van een volledige vergunning. Ook kan een vergunning onder voorwaarden gelden en bijvoorbeeld stopt of herzien worden bij verandering in omstandigheden. Niet naleven leidt tot handhaving, sancties of het stilleggen van de activiteit.