tijdkunde

Tijdkunde is een vakgebied dat zich bezighoudt met tijd als fenomeen en als meetbare grootheid, en met de manieren waarop tijd ervaren, ordelijk gemaakt en toegepast wordt. De term verwijst naar zowel de filosofische en natuurkundige beschouwing van tijd als naar de praktische aspecten van tijdmeting, tijdsweergave en tijdstandaarden. De etymologie ligt in tijd en kunde, wat aangeeft dat het gaat om kennis en bezighouding met tijd in bredere zin.

Het gebied omvat verschillende subdisciplines. Chronologie onderzoekt de volgorde en duur van gebeurtenissen, vaak met het doel historische scenëren en dateringen vast te leggen. Horologie richt zich op klokken, horloges en de techniek van tijdmeting. Kalenderkunde behandelt systemen voor tijdrekening, zoals zonnekalenders en lunisolaire kalenders, en de geschiedenis van veelgebruikte kalenders. Tijdmeting en tijdstandaarden bestuderen hoe de tijd is gemeten en geüniformeerd, van het gebruik van seconden als basiseenheid tot moderne atoomtijden. In de moderne wetenschap raakt tijd ook aan fysica en kosmologie, waar tijd een fundamentele dimensie is in ruimtelijke-temporale modellen.

Toepassingen van tijdkunde zijn onder meer de ontwikkeling en calibratie van tijdsynchronisaties, geologische en astronomen tijdschalen, en de praktische implementatie van tijdmetingen in techniek, communicatie en navigatie. Belangrijke onderwerpen zijn onder meer kalenderrealisaties, tijdrekeningen in verschillende culturen, tijdseenheden zoals seconden en hun definities in de Internationale Eenheden, en de invloed van tijd op cultuur en geschiedenis.