szyszynkowonadwzgldnie

Szyszynkowonadwzgldnie to nietypowy, nieoficjalny neologizm w języku polskim, który można odczytać jako dosłowne określenie „szyszynka nad wzgórzem”. W praktyce nie jest to standardowy termin anatomiczny; nie występuje w oficjalnych podręcznikach anatomii. W medycynie lanosc zapisu opisuje szyszynkę (guz szyszynki) jako część diencefalonu, czyli epithalamus, znajdującą się w rejonie tylnej części komory trzeciej i między wzgórzami.

Etymologia i znaczenie terminologiczne

Nazwa łącząca elementy szyszynka (pineal gland) i nad wzgórzem (above the thalamus) odzwierciedla próbę opisania położenia narządu w relacji do wzgórza. Jednakże w języku naukowym częściej stosuje się bezpośrednie określenia dotyczące epithalamusu i regionu pineal region, bez tworzenia skóconych złożeń.

Anatomia i położenie

Szyszynka jest małym gruczołem endokrynnym o średnicy kilku milimetrów, znajdującym się w środku mózgu, między dwoma półkulami. Leży w epithalamusie, w pobliżu spoidła tylnego i trzeciej komory mózgowej, blisko górnych struktur śródmózgowia. Jej położenie jest dorsalnie i nieco posteriornie wobec wzgórz, a niekiedy opisuje się je jako położone nad częścią wzgórza.

Funkcja i znaczenie kliniczne

Główna funkcja szyszynki to wydzielanie melatonniny, regulującej rytm dobowy i sen/czuwanie. Produkcja melatoniny zależy od światła i cykli okołodobowych. Zaburzenia funkcji szyszynki mogą współistnieć z zaburzeniami snu, a w rejonie szyszynkowym mogą występować guzy (pinealoma) lub torbiele, które mogą prowadzić do dysfunkcji wzrokowych, bądź objawów Parinaud. Zwapnienie szyszynki jest powszechne u dorosłych.

Uwagi

Należy podkreślić, że szyszynkowonadwzgldnie nie jest powszechnie używanym ani uznawanym terminem w naukowej literaturze. W praktyce do opisu położenia szyszynki stosuje się standardowe nazewnictwo dotyczące epithalamusu i regionu pineal.