nietypowy

Nietypowy to przymiotnik w języku polskim oznaczający to, co nie jest typowe, odstępuje od normy, wzorców czy oczekiwań. Może opisywać rzecz, zdarzenie, zachowanie lub cełę, które wyróżniają się spośród zwykłych. Przykłady użycia: nietypowy kolor, nietypowy sposób postępowania, nietypowy przebieg wydarzeń.

Pochodzenie i odmiana. Słowo nietypowy powstało od przymiotnika typowy z przedrostkiem nie-; w ten sposób tworzy negację znaczenia. Odmienia się jak inne przymiotniki: nietypowy (męski), nietypowa (żeński), nietypowe (neutrum); liczba mnoga to nietypowi, nietypowe. W praktyce zastosowanie zależy od rodzaju gramatycznego rzeczownika, z którym się łączy.

Znaczenie i kontekst. Nietypowy ma charakter neutralny, ale jego nacechowanie może być zależne od kontekstu. Może oznaczać coś pozytywnego, gdy chodzi o oryginalny design lub innowacyjne rozwiązanie, lub negatywnego, jeśli opisuje niepraktyczność czy trudność. W nauce i statystyce bywa używany do opisania odchyleń od normy, rzadkich przypadków lub danych odstających.

Synonimy i przeciwieństwa. Do synonimów należą niecodzienny, niezwykły, rzadki, niekonwencjonalny, niecodzienny. Przeciwieństwem jest typowy. Niektóre odcienie znaczeniowe zależą od kontekstu, dlatego nie zawsze można je zamieniać bez utraty precyzji.