supermajoriteit

Een supermajoriteit is een stemmingsdrempel die hoger ligt dan een simpele meerderheid. In veel rechtsstelsels vereist een supermajoriteit een vast percentage of fractie van de uitgebrachte stemmen, bijvoorbeeld twee derde, drie vijfden of vier vijfden. De exacte drempel is afhankelijk van de grondwettelijke bepalingen of reglementen en kan per onderwerp verschillen.

Doel en functie: een dergelijke drempel zorgt voor bredere politieke consensus bij besluiten van grote betekenis en biedt bescherming aan minderheden of fundamentele rechtsbeginselen. Ze wordt vaak toegepast bij constitutionele wijzigingen, belangrijke hervormingen of verdragen, en soms bij aanzienlijke budgetbesluiten.

Voorbeelden en varianten: in veel parlementaire systemen is een constitutioneel amendement alleen mogelijk met een supermajoriteit in het parlement; de ratificatie van internationale verdragen vereist in sommige landen een twee-derde meerderheid in het parlement, en in de Verenigde Staten kan een presidentieel veto worden geëlimineerd slechts met een twee-derde meerderheid in beide kamers. Andere jurisdicties gebruiken drie vijfden of vier vijfden afhankelijk van het onderwerp of niveau van besluitvorming.

Effecten: een hogere drempel maakt snelle wetgeving moeilijker en kan leiden tot langdurige onderhandelingen of patstelling; tegelijkertijd bevordert het stabiliteit en legitimiteit van besluiten die de staat of de rechtsorde versterken. In organisaties wordt vaak gesproken van een gekwalificeerde meerderheid voor belangrijke besluiten.