starzenia

Starzenie to proces długotrwałych zmian prowadzących do obniżenia funkcji organizmu lub właściwości materiału z upływem czasu. W biologii odnosi się do zmian zachodzących w organizmach żywych, które osłabiają funkcje narządów i zwiększają podatność na choroby. W naukach materiałowych starzenie opisuje zmiany właściwości materiałów pod wpływem środowiska i użytkowania.

Biologiczne starzenie wiąże się z pogorszeniem funkcji narządów, spadkiem zdolności regeneracyjnych i wzrostem ryzyka chorób przewlekłych. W literaturze wyróżnia się cechy starzenia, zwane cechami charakterystycznymi starzenia: genomowa niestabilność, utrata telomerów, epigenetyczne zmiany, zaburzenia proteostazy, dysfunkcja mitochondriów, senescencja komórek, wyczerpanie komórek macierzystych i zaburzenia komunikacji międzykomórkowej.

Demograficznie starzenie populacji prowadzi do rosnącej liczby osób starszych i wyzwań dla systemów opieki zdrowotnej, emerytalnych i gospodarki. Zdrowa długość życia staje się celem publicznym. Praktyczne strategie obejmują aktywność fizyczną, zbilansowaną dietę, ograniczanie używek, szczepienia i zarządzanie chorobami przewlekłymi.

W materiałoznawstwie starzenie odnosi się do procesów, które zmieniają właściwości materiałów w czasie pod wpływem środowiska i obciążeń. Przykłady to utlenianie, korozja, starzenie cieplne oraz migracja składników fazowych. Skutki to spadek wytrzymałości, utrata plastyczności i pogorszenie odporności na zmęczenie.