sitometrisiyle

Sitometri veya sitometrisiyle, hücrelerin fiziksel ve kimyasal özelliklerinin tek hücre düzeyinde ölçülmesini sağlayan bir analitik tekniktir. Genellikle floresan etiketli bağlayıcılar kullanılarak hücrelere özgü işaretler uygulanır ve çok sayıda hücre tek tek analiz edilir. Elde edilen veriler, hücre popülasyonlarındaki farklılıkları nicel olarak ortaya koyar; hücre boyutu, granülerlik ve belirli biyomoleküllerin ekspresyon düzeyleri gibi parametreleri kapsar.

Başlıca sitometri türleri arasında akış sitometri (flow cytometry), görüntü sitometri (image cytometry) ve kütle sitometrisi (mass cytometry, CyTOF) bulunur. Akış sitometrisi, sıvı halinde akış içinde hareket eden hücreleri lazerlerle tarayarak çok sayıda parametreyi tek seferde ölçer ve hücre popülasyonlarını hızlıca karakterize eder. Görüntü sitometri, mikroskobik görüntüler üzerinden hücrelerin morfolojik özellikleriyle birlikte işaretli moleküllerin ifadesini nicelleştirir. Kütle sitometrisi ise metal izleyiciler kullanarak daha yüksek sayıda parametreyi aynı anda ölçmenin olanaklarını sunar.

Uygulama alanları geniştir: immünfenotipleme ve kanser tanısı için hücre alt tiplerinin ayrıştırılması, hücre döngüsü ve DNA içeriği analizi, viabilite ve apoptoz göstergelerinin belirlenmesi, tedaviye yanıtın izlenmesi ve mikrobiyal topluluklarda popülasyon analizi gibi pek çok klinik ve araştırma amacıyla kullanılır.

Hazırlık genellikle hücre süspansiyonu, uygun floresan etiketlerinin uygulanması, kontrollerin belirlenmesi ve veri analizinde gate (eşleme) stratejilerinin uygulanmasını içerir. Avantajları arasında yüksek hacimde çoklu parametreli ölçüm ve tek hücre düzeyinde ayrıntılı bilgi bulunması; sınırlamaları ise maliyet, teknik beceri gereksinimi ve numune kalitesi ile ilgili zorluklardır. Sitometri, biyomedikal araştırmalarda ve klinik laboratolarda önemli bir araç olarak kalmaya devam eder.