ranglijst

Ranglijst is een lijst die entiteiten rangschikt op basis van één of meerdere criteria, zodat een orde ontstaat van hoogste naar laagste positie. De entiteiten kunnen personen, teams, bedrijven, instellingen of producten zijn. Ranglijsten worden gebruikt om prestaties te volgen, vergelijkingen mogelijk te maken en selectie- of beoordelingsbeslissingen te ondersteunen.

Om een ranglijst te vormen worden meetpunten verzameld, zoals resultaten, scores of ratings, en een meetinstrument toegepast, bijvoorbeeld Elo-waardes, gemiddelde punten of omzetcijfers. Vaak worden wegingen toegepast en er bestaan regels voor het afwikkelen van gelijke posities (tie-break). Ranglijsten worden regelmatig geactualiseerd, variërend van wekelijks tot jaarlijks, afhankelijk van de context en de beschikbare data. Daarnaast kunnen ranglijsten publiekelijk zijn of uitgedrukt in een bedrijfseigen of organisatiegebonden methode.

Types en voorbeelden. Prestatie- of ratinggebaseerde ranglijsten bevatten onder meer schaak- en voetbalranglijsten, waar het gaat om actuele prestaties en onderlinge verhoudingen. Reputatie- of marktrandlijsten kijken naar bredere factoren zoals academische reputatie, merkenwaarde of studentenprestaties, bijvoorbeeld universiteits- en bedrijfsranglijsten. Er bestaan ook categoriegerichte en regionale ranglijsten die specifiek zijn voor bepaalde sporten, sectoren of geografische gebieden.

Toepassingen. Ranglijsten dienen vaak als instrument voor seeding en kwalificatie in competities, voor toekenning van middelen of financiering, en voor statistische analyse en benchmarking. Ze geven een vereenvoudigde samenvatting van relatieve positie, maar blijven afhankelijk van de gebruikte methodologie en data.

Beperkingen. Methodologieverschillen, datakwaliteit en bias kunnen de vergelijkbaarheid en betrouwbaarheid beïnvloeden. Ranglijsten kunnen vatbaar zijn voor manipulatie en geven geen garantie voor toekomstige prestaties.