protistów

Protistów to niezwykle różnorodna grupa eukariotów, zwykle jednokomórkowych organizmów, które nie należą do roślin, zwierząt ani grzybów. Do protistów zalicza się zarówno algi fotosyntetyzujące, jak i pierwotniaki i inne mikroorganizmy.

Ze względu na ogromną różnorodność protistów nie stanowią one jednego spójnego królestwa. Współczesne klasyfikacje wyróżniają kilka dużych kladów eukariotów, takich jak Archaeplastida, SAR, Excavata, Amoebozoa i Opisthokonta. W praktyce protistów opisuje się często jako obejmujących wiele odrębnych gałęzi, które mają różne cechy morfologiczne i metaboliczne.

Siedliskami protistów są praktycznie wszystkie środowiska: wody słodkie i słone, gleby, a także organizmy innych zwierząt, w których bywają symbiontami lub pasożytami. Część protistów to fototrofne algi, stanowiące podstawowe źródło energii w wielu ekosystemach; inne są heterotroficzne i odżywiają się poprzez fagocytozę. Istnieją także organizmy mixotroficzne, łączące cechy fotosyntezy i odżywiania.

Budowa protistów jest zróżnicowana: mogą być jednokomórkowe lub wielokomórkowe w kolonijnych formach; najczęściej poruszają się dzięki rzęskom, wiciom lub wypustkom (pseudopodami). Rozmnażanie odbywa się głównie bezpłciowo, choć w wielu grupach występuje także rozród płciowy.

Protisty odgrywają kluczową rolę w procesach biologicznych i ekologicznych: są podstawą łańcuchów pokarmowych w wodzie, uczestniczą w obiegu biogeochimicznym i stanowią przedmiot licznych badań naukowych; niektóre gatunki bywają patogenami lub pasożytami ludzi i zwierząt.