organizmy

Organizmy to jednostki życia, które wyróżniają się zorganizowaną budową, przemianami materii, wzrostem, rozmnażaniem, reagowaniem na bodźce, utrzymaniem homeostazy i zdolnością do ewolucji. W odróżnieniu od materii nieożywionej, organizmy potrafią samodzielnie przyswajać energię i materiały z otoczenia oraz utrzymywać stan wewnętrzny zbliżony do stałego.

Wyróżnia się organizmy jednokomórkowe i wielokomórkowe. Większość żywych jednostek składa się z komórek; niektóre formy, jak bakterie i Archaea, to organizmy jednokomórkowe; rośliny, zwierzęta i grzyby to organizmy wielokomórkowe. Organizmy autotroficzne pozyskują energię samodzielnie (np. fotosynteza, chemosynteza), a heterotroficzne pobierają energię z innych organizmów.

Klasyfikacja biologiczna obejmuje trzy domeny życia: Bacteria, Archaea i Eukarya. W domenie Eukarya znajdują się królestwa Animalia, Plantae, Fungi i liczne protisty. Różnorodność i rola organizmów zależą od ich zdolności do metabolizmu, rozrodu i interakcji ekologicznych, takich jak produkcja tlenu, zapylenie roślin i rozkład materii organicznej.

Wirusy bywają omawiane jako czynniki zakaźne o ograniczonej lub niepełnej zdolności do samodzielnego życia; nie posiadają zwykle własnych komórek i wymagają gospodarza, dlatego ich status jako organizmów bywa przedmiotem debaty. Badania nad organizmami stanowią podstawę biologii, ekologii, medycyny i biotechnologii.