procesfasen

Procesfasen zijn de opeenvolgende stadia waarlangs een proces doorgaans verloopt, van initiatie tot levering en evaluatie. Het doel is structuur aan te brengen, verantwoordelijkheden vast te leggen en de voortgang meetbaar te maken. Afhankelijk van de context kunnen de namen en het aantal fasen verschillen, maar veel modellen kenmerken een begin, een midden en een einde, met tussentijdse mijlpalen.

In veel raamwerken worden de fasen expliciet beschreven en gekoppeld aan concrete outputs. Een veelvoorkomend onderscheid is tussen een lineair of watervalmodel, waarin fasen als concept, ontwerp, realisatie, testen en oplevering worden doorlopen, en tussen iteratieve of agile benaderingen, waarin plannen, ontwikkelen, testen en evalueren in korte lussen herhaald worden met regelmatige opleveringen en feedback.

Toepassingsgebieden van procesfasen zijn onder meer productontwikkeling, procesverbetering, projectmanagement en IT-servicemanagement. Door fasen te definiëren ontstaat helderheid over doelstellingen, deliverables en verantwoordelijkheden; voortgang kan worden gemonitord met mijlpalen en KPI’s, en risico’s kunnen vroegtijdig worden opgespoord.

Uitdagingen zijn onder meer een te rigide toepassing van fasen, onduidelijke eindpunten of te verre afstand tussen planning en uitvoering, en de behoefte aan flexibiliteit bij veranderende omstandigheden. Bij goed gebruik ondersteunen procesfasen een beheersbare workload, betere besluitvorming en een duidelijke communicatie naar betrokkenen.