procentgewichts

Procentgewichts is een concept uit statistiek en besluitvorming waarbij verschillende onderdelen worden gecombineerd met elk een gewicht dat als percentage van de totale invloed wordt uitgedrukt. Het geeft aan hoe belangrijk elk onderdeel is ten opzichte van de anderen.

Gewichten worden meestal uitgedrukt als percentages die optellen tot 100% (of als decimale waarden die optellen tot 1). Bij een gewogen gemiddelde bereken je: gewogen gemiddelde = sum(w_i × x_i). Als de gewichten in procenten zijn, betekent dit w_i/100 × x_i.

Wanneer gewichten niet precies optellen, kunnen ze genormaliseerd worden met w_i' = w_i / sum_j w_j voordat de berekening plaatsvindt.

Voorbeeld: waarden 85, 92 en 78 met gewichten 40%, 40% en 20% leveren 0.4×85 + 0.4×92 + 0.2×78 = 86.4.

Toepassingen zijn onder meer scholenscores en evaluatierubrieken, enquêtes, risicobeoordeling en productbeoordelingen. Procentgewichtsverdelingen benadrukken de relative belangrijkheid van criteria, maar vereisen zorgvuldige selectie van gewichten, omdat de uitkomst sterk gevoelig kan zijn voor wijzigingen daarin.

Belangrijk is dat procentgewichtsbenaderingen uitgaan van lineaire combinaties en dat de interpretatie afhankelijk is van hoe goed de gewichten de werkelijke invloed weerspiegelen. Onjuiste weging kan tot vertekening leiden, daarom worden gewichten vaak onderzocht met gevoeligheidsanalyses.