podwzgórzowoprzysadkowej
Podwzgórzowo-przysadkowa oś, znana również jako oś podwzgórzowo-przysadkowa, jest kluczowym układem neuroendokrym łączącym podwzgórze z przysadką mózgową i koordynującym wiele procesów hormonalnych. Komunikacja między tymi strukturami przebiega przez dwa szlaki: hormony uwalniające i hamujące wytwarzane w podwzgórzu trafiają do przysadki przedniej za pośrednictwem portalowego układu podwzgórzowo-przysadkowego, natomiast neurony podwzgórzowe magazynują i uwalniają neurohormony z tylnej części przysadki.
Podwzgórze wydziela hormony uwalniające i hamujące, takie jak GnRH, GHRH, somatostatyna (GHIH), TRH, CRH oraz dopaminę
Najważniejsze osi regulowane przez tę połączoną strukturę to: oś podwzgórze–przysadka–tarczyca (TRH–TSH–T3/T4), oś podwzgórze–przysadka–nadnercza (CRH–ACTH–kortyzol), oś podwzgórze–przysadka–gonady
Dysfunkcje osi mogą prowadzić do zaburzeń endokrynnych, takich jak niedoczynność lub nadczynność przysadki, hiperprolaktynemia, zaburzenia tarczycy