openstelling

Openstelling is het proces waarbij iets beschikbaar wordt gesteld voor het publiek. Het kan slaan op fysieke ruimten zoals gebouwen, monumenten en instellingen die publiek toegankelijk zijn, maar ook op informatie, datasets of diensten die openbaar worden gemaakt. In het gebruik benadrukt de term vaak de stap van gesloten naar openheid, en kan zij onderscheiden worden van louter openingstijden of bereikbaarheid.

In erfgoed- en cultuursector verwijst openstelling doorgaans naar de momenten waarop een gebouw of site open is voor bezoekers. Dit kan een vast regime zijn zoals openingstijden van musea en kerken, of een seizoens- of evenementenopening, bijvoorbeeld tijdens festivals. Openstelling wordt vaak bepaald door eigenaren, beheerders of overheden en kan gepaard gaan met rondleidingen, toegangsvoorwaarden en voorzieningen die de toegankelijkheid bevorderen.

In de publieke sector kan openstelling ook slaan op het beschikbaar stellen van informatie of data, zoals open data van overheden, archieven of bibliotheken. Dit draagt bij aan transparantie en het hergebruik door derden, onder voorbehoud van privacy- en beveiligingsregels. Juridisch kunnen openstelling en toegankelijkheid gereguleerd worden door wet- en regelgeving, beleidslijnen en contracten.

Openstelling kan tijdelijk zijn, bijvoorbeeld tijdens renovaties of speciale evenementen, of structureel door permanente toegankelijkheid te garanderen. Het begrip is verwant aan, maar niet synoniem met, openingstijden, en vereist vaak een duidelijke communicatie naar publiek (jaarlijks programma, website).

Zie ook open data, toegankelijkheid, openingstijden, erfgoedbehoud.