mówiony

Mówiony to przymiotnik w języku polskim oznaczający „sprawowany przez mowę” lub „dotyczący mowy ustnej”, czyli odnoszący się do języka lub wypowiedzi powstałych w wyniku mówienia, a nie pisania. Wywodzi się od czasownika mówić.

W lingwistyce termin ten bywa używany w zestawieniu z językiem pisanym (język mówiony vs język pisany), aby opisać odrębne cechy naturalnej mowy, takie jak spontaniczność składni, frequentne elipsy, wtrącenia, kolokwializmy, warianty regionalne i społeczne, a także wpływy wymowy i intonacji. Język mówiony często jest bardziej kontekstualny i mniej formalny niż język pisany, a także zależny od sceny komunikacyjnej i interakcji między rozmówcami.

Gramatyka: mówiony odmienia się jak zwykły przymiotnik. Przykładowe formy w liczbie pojedynczej: mówiony (rodzaj męski), mówiona (żeński), mówione (neutrum). W liczbie mnogiej spotyka się formy takie jak mówieni (dla rodzaju męskiego osobowego) oraz mówione (dla pozostałych grup).

Zastosowania obejmują opisywanie języka codziennego, mowy ustnej w badaniach językoznawczych, a także użycie frazeologiczne w potocznych opisach wypowiedzi. W codziennym języku termin ten bywa synonimiczny z pojęciami „ustny” lub „potoczny” w kontekście sposobu wypowiadania treści.