kolokwializmy

Kolokwializmy to wyrazy i wyrażenia charakterystyczne dla języka potocznego, używane przede wszystkim w mowie codziennej. W odróżnieniu od języka formalnego i specjalistycznych terminów, kolokwializmy służą do nadania wypowiedzi lekkości, bezpośredniości i kontaktu z odbiorcą. Mogą występować także w tekstach popularnonaukowych, felietonach czy mediach skierowanych do szerokiej publiczności, gdzie autentyczność mówionego stylu bywa pożądana.

Charakterystyka kolokwializmów obejmuje m.in. uproszczone formy gramatyczne, neologizmy, skróty i zdrobnienia. Często niosą ładunek emocjonalny, humorystyczny lub ironiczny oraz wpływają na ton wypowiedzi. Kolokwializmy różnią się regionalnie i pokoleniowo, a także stopniem akceptowalności w zależności od kontekstu. W odróżnieniu od slangu, który często funkcjonuje w wąskich grupach, kolokwializmy są szerzej rozumiane i stosowane przez różnorodne warstwy społeczne; niektóre z nich mogą mieć również lekkie konotacje wulgarne.

Przykłady obejmują takie wyrażenia jak fajny, spoko, mega, no i, kurczę. Służą one do podkreślenia postawy nadawcy, dodania koloru wypowiedzi lub zbudowania więzi z odbiorcą. Jednak w piśmie formalnym, urzędowym lub w komunikacji z szacunkiem wymaga się rezygnacji z kolokwializmów na rzecz neutralnego, standardowego języka.

Historia kolokwializmów odzwierciedla zmiany rejestrów języka; niektóre z nich z czasem zostają włączone do języka standardowego, inne zanikają. Badania nad nimi pomagają zrozumieć różnice między mową codzienną a stylem pisanym.