kanserlerde

Kanserler, hücrelerin kontrolsüz çoğalması ve çoğu durumda çevre dokulara ve uzak organlara yayılma potansiyeli gösteren hastalıklar grubudur. Bu süreç, genetik değişiklikler ve çevresel etkenlerin etkileşimiyle gelişir. Kanser türleri, köken aldığı hücre tipine, bulunduğu organa ve hastalığın yayılma durumuna göre sınıflandırılır.

Sınıflandırmada temel ayrımlar solid tümörler ve hematolojik maligniteler olarak yapılır. En sık görülen kanserler arasında meme, akciğer, bağırsak ve prostat kanserleri bulunur, ancak türler yaş, cinsiyet ve coğrafyaya göre değişir.

Risk faktörleri arasında tütün kullanımı en önemli etkenlerden biridir. Ayrıca aşırı alkol tüketimi, obezite, yanlış beslenme, fiziksel aktivite eksikliği, kronik enfeksiyonlar (örneğin HPV, HBV, HCV), ultraviyole ışınım ve bazı ailevi yatkınlıklar yer alır. Yaşlanma da önemli bir risk artışına yol açar.

Belirtiler, kanserin bulunduğu yere bağlı olarak değişir; çoğu erken dönemde belirti vermeyebilir. Genel semptomlar arasında açıklanamayan kilo kaybı, sürekli yorgunluk, ilerleyici ağrı, kütle hissi, kanama veya anormal salgılar ve işaretler bulunabilir. Tarama programları ve tanı yöntemleri arasında görüntüleme, biyopsi, kan testleri ve tümör belirteçleri kullanılır.

Tedavi, kanserin tipi, evresi ve hastanın genel durumu göz önüne alınarak planlanır ve cerrahi, radyoterapi, kemoterapi, hedefe yönelik tedaviler ve immünoterapi gibi seçenekleri içerebilir. Erken teşhis ve sağlıklı yaşam tarzı riskleri azaltabilir. Progresyon ve prognoz kanser türüne ve evresine bağlıdır; multidisipliner bir yaklaşım sonuçları iyileştirebilir. Aşılama ve tarama programları da önlenmede önemli rol oynar.