inferencji

Inferencja, czyli wnioskowanie, to proces wyciągania wniosków z posiadanych przesłanek, danych lub obserwacji. Termin pochodzi od łacińskiego inferre (wnosić) i w języku polskim używany jest w naukach takich jak logika, filozofia, statystyka, informatyka i lingwistyka. W ogólnym ujęciu chodzi o uzasadnianie twierdzeń na podstawie dostępnych przesłanek.

Główne typy inferencji to: dedukcyjna, indukcyjna i abductywna. Dedukcyjna polega na tym, że konkluzja musi wynikać z przesłanek bez możliwości zaprzeczenia, jeśli przesłanki są prawdziwe (np. Sokrates to człowiek; wszyscy ludzie umierają; Sokrates umrze). Indukcyjna polega na wyprowadzeniu ogólnego wniosku na podstawie obserwacji (obserwowaliśmy wiele białych łabędzi, więc wszystkie łabędzie są białe). Abductywna, czyli rozumowanie to najlepsze wyjaśnienie obserwowanych faktów (np. zanotowano mokrą ulicę – prawdopodobnie padało).

W praktyce inferencja stosowana jest w statystyce i uczeniu maszynowym do estymacji parametrów populacji i wnioskowania o zjawiskach. W statystyce rozróżnia się wnioskowanie bayesowskie i częstotliwościowe; w pierwszym podejściu łączy się prior z danymi do uzyskania rozkładu posterior, w drugim opiera na długoterminowych częstotliwościach. W informatyce i sztucznej inteligencji inferencja obejmuje wnioskowanie probabilistyczne i operacje na grafach probabilistycznych.

W lingwistyce i kognitywistyce inferencje odnoszą się do procesów interpretacji i rozumienia informacji; na przykład czytanie między wierszami, wnioskowanie o intencji rozmówcy.

Ograniczenia i ryzyko: inferencje zależą od jakości przesłanek i modelu; są obarczone niepewnością; błędy w założeniach prowadzą do błędnych wniosków.