hydrofobowy

Hydrofobowy odnosi się do właściwości cząsteczek, materiałów lub powierzchni, które odpychają wodę. Cząsteczki hydrofobowe zwykle są niepolarne lub słabo polarne, co powoduje ich niewielką rozpuszczalność w wodzie i większą rozpuszczalność w rozpuszczalnikach organicznych.

W chemii i biologii kluczowym zjawiskiem jest efekt hydrofobowy: niepolarne cząsteczki w środowisku wodnym łączą się ze sobą, aby ograniczyć kontakt z wodą. Proces ten jest napędzany głównie przez wzrost entropii związany z uwolnieniem uporządkowanej sieci wodnej wokół cząsteczek, co sprzyja agregacji niepolarnej materii. Hydrofobowość odgrywa istotną rolę w strukturze białek, składzie błon komórkowych oraz formowaniu miceli i liposomów.

Właściwość hydrofobową ocenia się i opisuje różnymi miarami. Najczęściej używa się kąta zwrotu kontaktowego na powierzchniach, aby ocenić hydrofobowość danej powłoki. Inne miary to współczynnik podziału logP, parametr rozpuszczalności oraz wskaźniki związane z rozkładem substancji między fazą wodną a niepolarną.

Zastosowania obejmują powłoki hydrofobowe i materiały wodoodporne (tkaniny, drewno, metale), formulacje farmaceutyczne i kosmetyczne, ochronne powłoki na instrumenty oraz konstrukcje biomateriałów, a także projektowanie nanomateriałów i materiałów samoczyszczących.

Przykłady hydrofobowych substancji to tłuszcze, oleje, woski oraz wiele polimerów niepolarnych, takich jak polietylen i polipropylen. Hydrofobowość jest często kontekstowa i zależy od skali, tekstury powierzchni i obecności innych grup chemicznych.