genderaspecten

Genderaspecten zijn de kenmerken, verwachtingen en relaties die samenhangen met gender in een samenleving of organisatie. Het begrip verwijst naar hoe gender invloed heeft op beleid, besluitvorming, arbeid, onderwijs en gezondheid. Belangrijk onderscheid is tussen seks (biologische kenmerken) en gender (sociale en culturele rollen en identiteiten). In beleid en onderzoek worden genderaspecten expliciet gemaakt om te voorkomen dat nadelige effecten onbedoeld ontstaan en om gelijke kansen te bevorderen.

De belangrijkste dimensies van genderaspecten omvatten gendernormen en -stereotypen, genderrolpatronen, genderidentiteit en genderexpressie, gelijkheid en rechtvaardigheid, vertegenwoordiging in besluitvorming, de loonkloof, arbeidsparticipatie, zorgtaken en toegang tot onderwijs en gezondheidszorg. Ook gendergerelateerd geweld en discriminatie vallen hieronder. In data en evaluaties worden vaak indicatoren gebruikt die per geslacht uiteenlopen of disaggregatie van data naar gender vereist is. Het begrip sluit aan bij intersectionaliteit, waarbij ook factoren als etniciteit, leeftijd en sociaaleconomische positie meewegen.

Toepassingen: binnen overheden en organisaties worden genderaspecten meegenomen bij beleidsanalyse, programmaontwerp en evaluatie, onder meer via genderimpact assessments en gender-mainstreaming. Kritisch debat gaat over de aanpak: het voorkomen van essentialisme, respect voor diversiteit binnen genderidentiteiten en privacy bij het verzamelen van genderrelevante data. Genderaspecten dragen bij aan een eerlijke en inclusieve besluitvorming, zonder genderstereotypering of uitsluiting te bevorderen.