envanter

Envanter, bir işletmenin sahip olduğu mal, hammadde, yarı mamul, mamul ve yedek parçaların bulunduğu stokların kapsamlı listesini ifade eder. Terim, Fransızca inventaire kökenli olup Türkçede envanter ya da stok olarak kullanılır. Envanter kavramı hem muhasebe kayıtlarında bir varlık sınıfını ifade eder hem de operasyonel yönetimin odak noktasıdır. Genelde bir şirketin varlık tablosunda cari varlıklar arasında yer alır ve satışla ilgili ürünler ile üretimde kullanılan malzemeleri kapsar. Hizmet sektöründe ise envanter, müşteriye sunulacak ürünlerin veya tedariğe yönelik malzemelerin belirli bir stok seviyesi olarak tanımlanır.

Değerleme: Envanterin maliyeti, maliyet akışı yöntemlerine göre belirlenir; FIFO, LIFO ve ağırlıklı ortalama maliyet gibi yöntemler yaygındır. Türkiye’de vergilendirme ve finansal raporlama uygulamalarında LCNRV (lower of cost and net realizable value) ilkesiyle uyum sağlamak gerekir. Maliyetin, net gerçekleşebilir değere düşürülmesi de söz konusu olabilir.

Yönetim: Envanter yönetimi, stok düzeylerinin sürdürülmesi, talep tahmini, tedarik ve depolama süreçleri ile ilgilidir. Verimliliği artırmak için barkod veya RFID gibi izleme teknolojileri, düzenli sayımlar ve döngüsel envanter sayımları uygulanır; bu sayımlar envanter kayıtlarıyla karşılaştırılır.

Kullanım: Perakende, imalat ve lojistik alanlarında envanter yönetimi, maliyet kontrolü, ürünlerin zamanında temin edilmesi ve müşteri siparişlerinin karşılanması için kritik öneme sahiptir. Envanter, stok ve malzemenin tüm yaşam döngüsünü kapsayan bir kavram olarak görülür.