endocannabinoidy

Endocannabinoidy to endogenne lipidy pełniące rolę ligandów receptorów kannabinoidowych i stanowiące część układu endokannabinoidowego (ECS). Do najważniejszych endocannabinoidów należą anandamid (AEA) i 2-arachidonoglicerol (2-AG). Są wytwarzane na żądanie w komórkach postsynaptycznych i działają jako sygnały wsteczne, modulując uwalnianie neuroprzekaźników w synapsach presynaptycznych. Dzięki temu ECS odgrywa rolę w regulacji apetytu, bólu, nastroju, pamięci i odpowiedzi immunologicznej oraz procesów zapalnych.

Receptory kannabinoidowe w ECS to CB1, dominujący w układzie nerwowym, i CB2, występujący głównie w tkankach immunologicznych. Endocannabinoidy wiążą się z tymi receptorami i inicjują różne szlaki sygnałowe, które wpływają na funkcjonowanie organizmu. ECS działa zatem na zasadzie zintegrowanego systemu regulacyjnego, obejmującego również procesy zapalne i metaboliczne.

Szlaki biosyntezy i degradacji: AEA powstaje z N-acylo phosphatidylethanolamine (NAPE) przy udziale enzymu NAPE-PLD, natomiast 2-AG powstaje z diacylglycerolu (DAG) pod wpływem diacylglycerol lipazy (DAGL). Degradację tych związków prowadzą odpowiednio FAAH (AEA) i MAGL (2-AG). Mechanizmy transportu i inaktywacji endocannabinoidów w synapsie nie są w pełni poznane, ale wydaje się, że obejmują one także procesy transportowe i lokalną hydrolizę.

Zastosowania kliniczne i badania koncentrują się na roli ECS w bólu, stanach zapalnych, zaburzeniach neurologicznych i metabolicznych. Substancje roślinne, takie jak THC i CBD, oddziałują na ECS i stanowią przedmiot licznych badań naukowych i klinicznych.