eenheidskosten

Eenheidskosten zijn de kosten die nodig zijn om één eenheid van een product of dienst te produceren. Ze worden berekend door de totale kosten te delen door het aantal geproduceerde eenheden en dienen als een indicator voor prijszetting, winstgevendheid en budgettering. Eenheidskosten bestaan meestal uit directe kosten (grondstoffen, directe arbeid) en overhead (indirecte kosten zoals huur, onderhoud en administratie). Vaste kosten blijven constant bij veranderingen in de productieomvang, terwijl variabele kosten variëren met de geproduceerde hoeveelheid. Door schaalvoordelen dalen de vaste kosten per eenheid bij hogere productie, maar de totale variabele kosten stijgen meestal ook in absolute zin. Bij meerdere producten kunnen eenheidskosten per productlijn verschillen; kostenallocatie of Activity-Based Costing (ABC) kan worden gebruikt voor een nauwkeurigere toerekening van overhead.

Berekening: Eenheidskosten = Totale kosten / Aantal geproduceerde eenheden. In praktijk kunnen verschillende kostprijsbenaderingen worden toegepast, zoals volledige kostprijs (inclusief vaste en variabele kosten) of enkel variabele kostprijs.

Toepassingen: prijszetting, bidberekening, productportfolio-analyse, break-evenanalyse en capacity planning.

Voorbeeld: Totale kosten €180.000 voor 30.000 geproduceerde eenheden; eenheidskost is €6 per eenheid. Als vaste kosten €60.000 en variabele kosten €120.000 zijn, dalen de vaste kosten per eenheid bij hogere productie.