dubbelstrengs

Dubbelstrengs is een term die wordt gebruikt voor een molecuul dat uit twee polynucleotide-strengen bestaat die met elkaar interageren. In de biologie verwijst het meestal naar dubbelstrengse nucleïnezturen zoals DNA.

Elke streng bestaat uit nucleotiden die innemen een suiker-fosfaatruggengraat. De twee strengen lopen antiparallel ten opzichte van elkaar en worden bij elkaar gehouden door waterstofbruggen tussen complementaire basen: adenine paart met thymine (A-T) en cytosine paart met guanine (C-G). Samen vormen de twee strengen een dubbele helix, wat vooral bekend is bij DNA.

Dubbelstrengs DNA slaat genetische informatie op en biedt stabiliteit. Tijdens celdeling worden de strengen gescheiden door enzymen zoals helicase en dienen ze als sjablonen voor de synthese van nieuwe complementaire strengen door DNA-polymerase. Denaturatie door hoge temperatuur of chemische omstandigheden kan de helix openen; bij afkoeling kunnen de strengen weer annealen. Laboratoriumtechnieken zoals polymerasekettingreactie (PCR) maken gebruik van deze principes.

Andere voorbeelden van dubbelstrengs moleculen bevinden zich ook in de biolgie. Zo bestaan er dubbelstrengs RNA-moleculen in sommige virussen en in bepaalde moleculaire systemen die twee complementaire strengen bevatten. Over het algemeen beschrijft de term dubbelstrengs een structuur met twee compatibele, naast elkaar liggende strengen die samen een functioneel geheel vormen.