dienstensector

De dienstensector is het deel van de economie dat zich toelegt op de levering van diensten in plaats van tastbare goederen. Zij omvat een breed spectrum aan activiteiten, zoals detailhandel, horeca, vervoer en logistiek, informatie en communicatiediensten, financiële dienstverlening, zakelijke dienstverlening, onderwijs, gezondheidszorg, publieke dienstverlening en cultuur- en recreatieve activiteiten. Kenmerkend is de productie van onstoffelijke waarde en directe interactie met klanten.

Binnen de dienstensector onderscheiden economen vaak consumentendiensten en zakelijke of professionele diensten. Consumentenservices betreffen detailhandel, horeca en vrijetijdsbesteding; zakelijke diensten omvatten advies, IT, juridische en financiële dienstverlening. Een belangrijk kenmerk is dat veel output onstoffelijke aard heeft en sterk afhankelijk is van het menselijk kapitaal, de kwaliteit van dienstverlening en klantrelaties. Productiviteitsmetingen zijn vaak complexer dan in de maakindustrie vanwege de intangibele aard van dienstkwaliteit.

De dienstensector levert een aanzienlijk deel van het bruto binnenlands product en is een belangrijke werkgever in veel ontwikkelde economieën. Trends als digitalisering, automatisering, globalisering en outsourcing brengen verschuivingen teweeg: toenemende vraag naar kennisintensieve en digitale diensten; groei van platforms en de gig-economie; verschuivingen in consumentenuitgaven van goederen naar diensten; en groeiende uitgaven aan zorg, onderwijs en informatiediensten ondersteunen de groei.

In Nederland vormt de dienstensector een aanzienlijk deel van het bruto binnenlands product en van de werkgelegenheid. Belangrijke onderdelen zijn financiële dienstverlening, zakelijke dienstverlening, detailhandel, logistiek, ICT, gezondheidszorg en onderwijs. Nederland heeft een open dienstensector met sterke export van kennisdiensten en digitale dienstverlening, en fungeert als internationaal knooppunt voor financiën en logistiek (zoals in Amsterdam en de haven van Rotterdam). Beleidsmatige aandacht gaat uit naar arbeidsmarktflexibiliteit, digitale infrastructuur en kwaliteitsverbetering van dienstverlening.