diafragmagrootte

Diafragmagrootte is de diameter van de opening in de lens waardoor licht op de beeldsensor valt. Deze opening wordt geregeld door het diafragma, een mechanisme met meerdere bladen. De grootte van de opening bepaalt hoeveel licht er door de lens kan passeren en heeft invloed op de belichting en de scherptediepte van een foto.

Verhouding en meting: diafragmagrootte wordt doorgaans uitgedrukt als een f-getal (f-stop). Het f-getal N is de verhouding van de brandpuntsafstand f tot de diameter D van de opening (N = f / D). Voor een gegeven lens betekent een groter D (kleiner f-getal, zoals f/2.8) meer licht en een kleinere scherptediepte; een kleiner D (groter f-getal, zoals f/16) minder licht en een grotere scherptediepte. De term entrance pupil verwijst naar de optische maat die telt voor belichting.

Effecten op beeld: de diafragmagrootte heeft directe invloed op belichting en scherptediepte. Een grotere opening geeft een kleiner scherptegebied en een onscherpste achtergrond (bokeh), terwijl een kleinere opening zorgt voor meer scherpte over een groter bereik. Bij zeer kleine openingen kan diffractie optreden, wat de scherpte nadelig beïnvloedt.

Praktische overwegingen: de feitelijke opening kan afwijken van het nominale f-getal door lensontwerp, stand van de lens en brandpuntsafstand. Lenzen geven vaak een maximale diafragmagrootte aan; in de praktijk kan men stoppen of openen afhankelijk van de gewenste belichting en DOF. Voor nauwkeurige belichtings- en scherptediepteplanning worden wel DOF- en belichtingscalculators gebruikt, waarbij diafragmagrootte samenhangt met sluitertijd en ISO.